Erfgoed en ruimte 2024-2025

Bij de trajecten Erfgoed en ruimte en Religieus erfgoed in Amsterdam is de structuur net even anders i.v.m. de interdisciplinariteit en de samenwerking met de Vrije Universiteit van Amsterdam. Daar begint de eerste module in september (week 36), in dezelfde periode als de startweek. Zie hiervoor de schema’s hieronder. 

Dit traject telt vijf of zes modules die samen 32 EC vormen.

Erfgoed is onderdeel van onze leefomgeving, de omgeving waarin je leeft, woont, studeert of werkt, reist en recreëert. Denk bijvoorbeeld aan het fysieke erfgoed: van gebouwen en stedelijke structuren tot cultuur- en natuurlandschappen. Maar ook de identiteit of het karakter van een plek beschouwen we als erfgoed. Wat maakt een plek betekenisvol en herkenbaar?

We kijken in dit minortraject naar de historische gelaagdheid, principes en praktijken van waardering beheer en behoud van erfgoed in onze leefomgeving. Complexe, urgente uitdagingen – klimaatverandering, schone energie, meer woningen, bereikbare steden en dorpen, gezonde natuur – raken aan ruimtelijk erfgoed. Het gaat dus ook om de transformatie van erfgoed.

Deze uitdagingen vragen om nieuwe visies en nieuwe professionals met een stevige basiskennis over de omgang met erfgoed in de leefomgeving en die in staat zijn interdisciplinair te werken.

Tijdens de minor ontwikkel je stevige basiskennis over erfgoed, architectuur, stedenbouw en landschap. Je past deze kennis meteen toe in interdisciplinaire teamopdrachten, essays en een afsluitend project voor een maatschappelijke opdrachtgever op een spannende erfgoedlocatie.

In dit traject volg je de eerste vier modules (24 EC) samen met studenten van andere hbo en wo-opleidingen, zoals bouwkunde, archeologie, architectuur- en stedenbouw. Daarna kies je één of twee modules uit het aanbod van de Reinwardt Academie (8 EC) óf je volgt het doorstroomprogramma aan de VU (15 EC).

Inleiding, concepten en praktijken

In dit vak maak je kennis met de actuele ruimtelijke erfgoedpraktijk. Erfgoedprofessionals, architecten, planners en beleidsmakers integreren erfgoedobjecten, -verhalen en –waarden in ruimtelijke projecten voor klimaatadaptatie, herbestemming en gebiedstransformaties. Vanuit het meekijken in de praktijk maak je kennis met de belangrijkste concepten en actuele benaderingen van ruimtelijk erfgoed.

Architecture of the building

In dit vak maak je kennis met de geschiedenis van Westerse architectuur door de bestudering van belangrijke historische achtergronden, theoretische principes en bronteksten. We onderzoeken met een kritische lens de architectuurhistorische canon, die bestaat uit zowel Nederlandse als internationale voorbeelden. Tenslotte oefen je met het doen van een visuele analyse van gebouwen en gebouwtypen.

Landschappen in transitie

In deze module ontmoet je verschillende professionals met eigen kerndisciplines die vanuit een hoofdvisie naar landschap kijken maar tegelijk ook een brede blik op landschap hebben. Een ecoloog kijkt naar natuurwaarden, de cultuurhistoricus kijkt naar erfgoedwaarden, een landschapshistoricus kijkt naar historische waarden, een kunsthistoricus kijkt naar esthetische waarden, terwijl een landschapsarchitect naar ontwerp- en gebruikswaarden kijkt. Deze module is zelfstandig te volgen, en maakt onderdeel uit van het minortraject Erfgoed en Ruimte. De Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en de Reinwardt Academie (RWA) bieden gezamenlijk dit interdisciplinaire programma aan ter voorbereiding op werk in de wereld van erfgoed en ruimtelijke ontwikkeling.

Seminar (project):
Erfgoed van de toekomst

In deze laatste minormodule, pas je je kennis en ervaring toe in een project voor een opdrachtgever over een actueel, ruimtelijk erfgoedvraagstuk.

Je werkt nauw samen in kleine teams, waarbinnen studenten elkaar aanvullen door hun uiteenlopende achtergronden (HBO en WO).

Aan de hand van deze ervaring word je uitgedaagd te reflecteren op je eigen motivatie en mogelijkheden om je verder te ontwikkelen in het ruimtelijk erfgoedveld.

Keuzemodule

In de laatste periode kies je twee modulen uit het aanbod van de Reinwardt Academie om dit minortraject compleet te maken.

Steeds meer monumenten worden opengesteld voor het publiek. Wat laat je zien, wat vertel je en welke rol kun je hierbij juist als erfgoedprofessional spelen, in het werkveld van de monumentenzorg? Dat gaan we onderzoeken aan de hand van rijksmonument Huis Bartolotti van Hendrick de Keyser Monumenten. Wat is de huidige situatie in dit van oorsprong 17de eeuwse woonhuis, waaraan in de loop van eeuwen veel veranderd is; in welke tijd(en) stap je binnen? Wat vertelt het gebouw en de huidige inrichting, en bijvoorbeeld de audiotour? We onderzoeken de keuzes die Hendrick de Keyser Monumenten heeft gemaakt en de dilemma’s daarbij.

Je leert goed kijken naar het interieur en wat zich daarin bevindt, zoals de meubels en andere toegepaste kunst. Door je te verdiepen in de interieurgeschiedenis van de 17de tot en met de 19de eeuw, ga je meer zien. Je bestudeert de geschiedenis van het huis, de bewoners, het gebouw en de omgeving. Je ontdekt welke bronnen, experts en organisaties een rol spelen voor het goed beheren, behouden en toegankelijk maken van een historisch pand. Zo krijg je inzicht in de historische gelaagdheid en multidisciplinariteit van zowel het monument zelf als de zorg voor dit soort erfgoed. En in wat jij hierin als erfgoedprofessional kunt bijdragen: ‘de spin in het web’ die het verband ziet en legt tussen de verschillende vakgebieden die van belang zijn bij het maken van keuzes bij het openstellen van een monument zoals Huis Bartolotti.

We gaan veel op pad, het werkveld in, experts en organisaties ontmoeten en andere huizen en relevante collecties in musea bekijken. Het is een voltijdsmodule van vijf weken à vijf werkdagen, waarin je individueel en in groepsverband actief deelneemt aan het programma. Dé kans om eens helemaal te duiken in het werkveld van historische interieurs, waar een toenemende vraag is naar jonge innovatieve erfgoedprofessionals.